လူသားေတြဟာ ကိုယ္ခႏၵာ နဲ႕ စိတ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္လို႕ ဆုိၾကပါတယ္။ ကိုယ္ခႏၵာက ထိေတြ႕ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ စိတ္ကလက္ဆုပ္ လက္ကိုင္ျပလို႕မရပါ။ ဒါေပမဲ့ စိတ္ (Mind) ဆိုတာကလူသားေတြကိုဦးေဆာင္သူျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစိတ္ေၾကာင့္ပံဲလူသားေတြဟာ ေပ်ာ္ရႊင္ၾကတယ္။ ၀မ္းနဲၾကတယ္။ ႀကိဳးစားၾကတယ္။ အားေလွ်ာ့ၾကတယ္ အစရွိသည္ျဖင့္ ခံစားမႈအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ ရွင္သန္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားေတြရဲ႕စိတ္ဟာ အလြန္ထူးဆန္းလြန္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္၊ စာအုပ္တစ္အုပ္ေလာက္နဲ႕ေတာ့ ျပည့္စံုေအာင္ မေဖာ္ျပႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒီစိတ္ေတြကို ေလ့လာရာမွာ အမ်ားအားျဖင့္ Faith, Passion နဲ႕ Perseverance ဆိုတဲ့စကားလံုး (၃) လံုးကိုေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာနားလည္သေဘာေပါက္ရန္လိုပါတယ္။ လူသားေတြ စိတ္ဓါတ္ခြန္အားမ်ား ဖြံၿဖိဳး တိုးတက္ျခင္း၊ ဆုတ္ယုတ္ျခင္းေတြက ဒီစကားလံုးေတြအေပၚမွာအမ်ားႀကီး မူတည္တာျဖစ္ပါတယ္။
ပထမစာလံုးတစ္လံုးျဖစ္တဲ့ Faith ဆိုတာကို အဂၤလပ္စကားနဲ႕ေျပာရင္ Great trust or confidence in something or someone လို႕ဆိုပါတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ တစ္စံုတစ္္ရာ (သို) တစ္စံုတစ္ဦးကို ျပင္းျပစြာ ယံုၾကည္ျခင္းနဲ႕ ယံုစားမႈ လို႕ဆိုႏိုင္ ပါတယ္။ Faith လို႕ဆိုလိုက္တာနဲ႕ က်ိဳးေၾကာင္းဆင္ျခင္မႈမ်ားထက္လြန္ၿပီးေသာ္လည္းေကာင္း၊ မည္သည့္ ေမးခြန္းမွ် ထပ္ေမးရန္ ေသာ္လည္းေကာင္မလိုအပ္တဲ့ နက္ရိုင္းစြာ ယံုၾကည္မႈမ်ိဳးလို႕သေဘာေပါက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ လူပုဂၢဳိလ္မ်ားမွာသံုး ေသာ္လည္းအထူးသျဖင့္ ဘာသာေရးကိစၥ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥေတြမွာ သံုးေလ့ရွိပါတယ္။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးက Passion လို႕ေခၚပါတယ္။ Passion ဆိုတာက a very powerful feeling လို႕ဆိုပါတယ္။ အလြန္ျပင္းျပတဲ့ ခံစားမႈလို႕ အနက္ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္္မ်ိဳးကေတာ့ Perseverance လို႕ေခၚပါတယ္။ Perseverance ဆိုတာကေတာ့ continued effort and determination လို႕ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာလိုေျပာရင္ေတာ့ မဆုတ္မနစ္ေသာ ဇြဲလံုးလ လို႕ဆုိပါတယ္။
လူသားေတြရဲ႕ စိတ္ဓါတ္ခြန္အားကို တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေစတဲ့အခ်က္ဟာ ျပင္းျပစြာယံုၾကည္ျခင္းနဲ႕ မဆုတ္မနစ္ေသာ ဇြဲလံုးလသာျဖစ္ ပါတယ္။ ဘာအလုပ္ပဲလုပ္လုပ္ မိမိလုပ္တဲ့အလုပ္ကို အလြန္ျပင္းျပစြာယံုၾကည္ရန္လိုပါတယ္။ ျပင္းျပစြာယံုၾကည္ျခင္းႏိုင္ေအာင္မိမိ လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့လုပ္ငန္း ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ မွ်တတဲ့တယ္လို႕ယံုၾကည္ရမယ္။ လူသားေတြ ေကာင္းက်ိဳးအတြက္ ျဖစ္တယ္လို႕ ယံုၾကည္ရမယ္။ တရားနည္းလမ္းက်တယ္ဆိုုတာယံုၾကည္ရမယ္။ ဒီလိုမ်ိဳးျပင္းျပင္းျပျပ ယံုၾကည္သူေတြမွာ မဆုတ္မနစ္တဲ့ ဇြဲလံုးလ ဆိုတာျဖစ္တည္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ စစ္တပ္ႀကီးေတြ၊ ႏိုင္ငံႀကီးေတြဟာ အလြန္အင္အားႀကီးမားေသာ္လည္း တာ၀န္ယူေနသူ ေတြဟာ မိမိတို႕လုပ္ေနရတာကို မိမိတို႕မယံုၾကည္ေတာ့ဘူးဆုိရင္ ဘာဇြဲမွမရွိေတာ့ပါ။ ဇြဲေပ်ာက္ကြယ္သြားတဲ့ေန႕ဟာ အရာရာကို ဆံုးရံႈးသြားတဲ့ေန႕ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ဇြဲရွိတယ္ဆိုတာ ေျပာတာသာလြယ္ၿပီး တကယ္အလုပ္မွာေတာ့ မလြယ္လွပါဘူး။ တကယ္တမ္းခံစားလာရခ်ိန္မွာ မိမိခံစားႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအဆထက္မ်ားစြာပိုမိုခံစားၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။ဒါေတြကို ေက်ာ္လြားႏိုင္မွသာ ဇြဲရွိသူလို႕ေခၚပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ Obstinate တို႕ Die Hard တို႕လိုေခါင္းမာျခင္းမ်ိဳး၊ Recalcitrant လို႕ဆိုတဲ့ ဆိုဆံုးမရ ခက္တာမ်ိုးကို ဇြဲလို႕မေခၚပါဘူး။ ဇြဲဆိုတာက အသိဥာဏ္နဲ႕ျပင္းျပတဲ့ယံုၾကည္မႈမွာ အျခခံရမွာျဖစ္တယ္။
ဒီလိုဇြဲလံုးလရွိသူေတြဟာ ကတိတည္ၾကည္ၾကပါတယ္။ အလြန္ႀကီးမားတဲ့ ေလွႀကီးမ်ား၊ သေဘၤာႀကီးမ်ားဟာ အလြန္ေသးငယ္တဲ့ ပဲ့ ရဲ႕ လမ္းျပမႈေနာက္ကိုလိုက္ရျမဲျဖစ္ပါတယ္။ လူသားေတြရဲ႕ႏုတ္ဟာ ေလွ၊ သေဘၤာတို႕ရဲ႕ ပဲ့နဲ႕တူပါတယ္။ ဒီႏုတ္ရဲ႕စကားကတိေတြ အပၚမွာမူတည္ၿပီး လူသားေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြဟာေျပာင္းလဲသြားၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ကတိတည္သူေတြကို ခ်စ္ခင္သူမ်ားပါတယ္။ ကလိမ္ကက်စ္နဲ႕ ေတာေျပာေတာင္ေျပာေျပာေနသူေတြဟာ အသိဥာဏ္နဲပါးသူေတြကိုသာလိမ္ညာႏိုင္ပါတယ္။ အမွန္တကယ္ ကတိ တည္သူမ်ားကို အျခားလူသားေတြက ပိုၿပီးခ်စ္ခင္လာေလ့ရွိပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ တစ္အူတံုဆင္း ညီရင္းအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ား ကဲသို႕ ပင္ ခ်စ္ခင္လာေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီလိုခ်စ္ခင္မႈေတြကို ညီရင္းအစ္ကိုခ်စ္ခင္မႈ Brotherly Loveလို႕ေခၚပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ လုပ္ငန္းရွင္ ေတြဟာ အျခင္းျခင္း ကတိတည္ရင္းက ညီရင္းအစ္ကိုေတြလိုျဖစ္လာေလ့ရွိပါတယ္။ ညီရင္းအစ္ကို ခ်စ္ခင္မႈေတြ တေျဖးေျဖး ခိုင္ျမဲ လာၿပီဆိုရင္ ေမတၱာတရား (Lovingkindness) ဘက္ကိုေျပာင္းလဲသြားေတာ့တာပါပဲ။ ေမတၱာတစ္ရားဆိုတာက သူတစ္ပါးရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးကိုသာလိုလားျခင္းျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
Love ဆိုတဲ႕ စကားလံုးက အဓိပၸါယ္ သံုးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ပထမ အနက္က Like လို႕ေခၚတဲ့ႏွစ္သက္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအနက္က Lust လို႕ေခၚတဲ့ က်ားနဲ႕မ ေတြမွာျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ကာမဂုဏ္ နဲ႕ယွဥ္တဲ့ ခ်စ္ႀကိဳက္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတစ္ခုကေတာ့ လူသားတို႕ ရဲ႕ေကာင္းက်ိဳးကိုသာလိုလားေတာ့တဲ့ ေမတၱာတစ္ရား Lovingkindness ျဖစ္ပါတယ္။ ေမတၱာတရားရွိေလေလ ဇြဲရွိေလေလပါပဲ။ ေမတၱာတစ္ရားအျမင့္ဆံုးရွိသူမ်ားဟာ အျမင့္မားဆံုးဇြဲသတၱိရွိသူမ်ားျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူသားေတြရဲ႕စိတ္ဓါတ္ဖြ႔ဲၿဖိဳးမႈဟာ ေမတၱာတရားကသာ စပါေၾကာင္း ယံုၾကည္အပ္ပါသည္။
www.asiamasters.orgသို႔ ဆက္သြယ္ႏုိင္ပါသည္